Η αυστριακή Ακροδεξιά διεφθαρμένη και γυμνή

Ο ηγέτης της ήταν εξπέρ στην απάτη του κοινού ποινικού δικαίου

Ηταν μέτριος πολιτικός, αλλά κυρίως χαρισματικός «ηθοποιός». Ο ηγέτης της αυστριακής Ακροδεξιάς Γεργκ Χάιντερ ήταν ταυτόχρονα κομφερασιέ, αλπινιστής, ραλίστας, Δον Ζουάν, Δον Κιχώτης, και… πάει λέγοντας. «Επαιζε περί τους 20 ρόλους» λέει μιλώντας στο «ΒΗΜΑ» ο κοινωνικός ψυχολόγος Κλάους Οτομάγερ. «Και όλους πραγματικά άψογα». Η μόνη δραστηριότητά του, προσθέτει, που δεν ήταν «θέατρο» ήταν η απάτη του κοινού ποινικού δικαίου. Αυτή κυλούσε στο «άρειο» αίμα του.
Το μαφιόζικο σύστημα διαφθοράς του Χάιντερ ξηλώνεται τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατό του. Μιλάμε για απάτες κατά συρροήν: στα 10 χρόνια που κυβέρνησε το κρατίδιο Καρινθία, ως το 2008, η Αυστρία βοούσε για τις «λαδιές» και τις «αρπαχτές» του. Αποδείξεις όμως γι’ αυτές δεν υπήρχαν. Οι συνένοχοί του, που δεν ανήκαν μόνο στο κόμμα του, τους Φιλελευθέρους (FPOe), κρατούσαν τα στόματά τους κλειστά. «Κυριαρχούσε ο νόμος της ομερτά» λέει ο δημοσιογράφος Γκέοργκ Χόφμαν-Οστενχοφ. «Η σιωπή ήταν παρόμοια με εκείνη στη μαφιόζικη Σικελία».
Ωσπου, στα τέλη Ιουλίου, ένα στόμα άνοιξε ξαφνικά – και δη διάπλατα. Ο συμβολαιογράφος Ντίτριχ Μπιρνμπάχερ ομολόγησε ότι τα 4 από τα 6 εκατ. ευρώ που πήρε ως «αμοιβή» για μια γνωμοδότηση έξι σελίδων σχετικά με την πώληση της κρατιδιακής τράπεζας Hypo-Alpe-Adria Bank σε τραπεζικό ίδρυμα της Βαυαρίας προορίζονταν για δύο πολιτικούς: τον Ακροδεξιό Χάιντερ και τον επικεφαλής του συγκυβερνώντος στην Καρινθία συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος Γιόζεφ Μάρτιντζ, ο οποίος αργότερα παραιτήθηκε και «εξαφανίστηκε» πολιτικά.
«Στην αρχή ο Χάιντερ μού προσέφερε 12 εκατομμύρια» κατέθεσε ο Μπιρνμπάχερ στη δίκη του στην Κλάγκενφουρτ. «Υστερα, όταν έγινε σούσουρο για τα 2 εκατομμύρια προς κάθε σελίδα, κατέβηκε στα έξι και επαίνεσε μάλιστα δημόσια το «σκόντο» μου ως πράξη υψηλού πατριωτισμού» ομολόγησε ο συμβολαιογράφος.
Από τότε έχουν έρθει τα πάνω κάτω στην Αυστρία. Τα μέσα ενημέρωσης ανασύρουν καθημερινά στην επιφάνεια νέες πτυχές του «συστήματος Χάιντερ» με το οποίο γινόταν «εκ των έσω» η λεηλασία της δημόσιας περιουσίας.
Εύκολη λεία: το βασικό μέσο γι’ αυτό ήταν η ήδη αναφερθείσα τράπεζα Hypo-Alpe-Adria Bank, την οποία ο Χάιντερ ενέπλεκε σε χρηματικές απάτες ολκής ιδίως σε βαλκανικά κράτη όπως η Κροατία. Εξίσου «αριστουργηματική» ήταν αργότερα η επικερδής πώληση της ίδιας (ενδιαμέσως σχεδόν χρεοκοπημένης) τράπεζας στους Βαυαρούς, το 2007, με τη βοήθεια απίστευτα γενναίων «λαδωμάτων». Αυτό, έγραψε εφημερίδα, εμπλούτισε το παραδοσιακό ρεπερτόριο του Χάιντερ με έναν μοντέρνο ρόλο: εκείνον του πανούργου κερδοσκόπου.
Επόμενο έτσι ο ακροδεξιός πολιτικός να γίνει γρήγορα ζωντανός «μύθος» – κάτι που συνεχίστηκε και μετά τον θάνατό του, το 2008, ύστερα από αυτοκινητικό δυστύχημα στην Κλάγκενφουρτ που, όντας βαριά μεθυσμένος, προκάλεσε ο ίδιος.
Από αυτή την άποψη ήταν τυχερός: οι αποκαλύψεις πλήττουν τώρα «μόνο» την υστεροφημία του. Οι πολιτικοί του επίγονοι, αντίθετα, απειλούνται με δικαστικές διώξεις. Παράδειγμα, ο πρώην ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών Καρλ-Χάιντς Γκράσερ, ο οποίος είναι ύποπτος δωροδοκίας από πελάτες του υπουργείου του. Ή ο αντικυβερνήτης της Καρινθίας Ούβε Σόιχ, ο οποίος κατηγορείται ότι προσπάθησε να αποσπάσει, αν και ανεπιτυχώς, από τον Μπιρνμπάχερ μέρος των δύο εκατομμυρίων που προορίζονταν για τον Χάιντερ.
Ο Σόιχ, ο οποίος καταδικάστηκε ήδη σε 18 μήνες φυλάκιση με αναστολή επειδή είχε ζητήσει από έναν ρώσο μεγιστάνα χρήματα για να τον βοηθήσει να πάρει στη «ζούλα» την αυστριακή υπηκοότητα, αναγκάστηκε έτσι να παραιτηθεί από το αξίωμά του στις αρχές Αυγούστου.>
Παράλληλα η Εισαγγελία διεξάγει ανακρίσεις εναντίον της πλειονότητας των μελών της τοπικής κυβέρνησης (όλοι τους «παιδιά» του Χάιντερ) με την κατηγορία ότι χρησιμοποίησαν δημόσιο χρήμα για να εκδώσουν μια κομματική μπροσούρα.
Τα σκάνδαλα αυτά είναι προφανώς η κορυφή του παγόβουνου. Ο κοινωνικός ψυχολόγος Κλάους Οτομάγερ πιστεύει πάντως ότι η αποκάλυψή τους είναι πλέον θέμα χρόνου. «Επρεπε να δείτε την ανακούφιση που έδειχνε ο Μπιρνμπάχερ ύστερα από την ομολογία του» λέει. Ο ενθουσιασμός με τον οποίο μιλούσε γι’ αυτήν ήταν τόσο μεγάλος που θα μπορούσε εύκολα να μεταπηδήσει και στους άλλους υποδίκους. Και τότε, αντίο ομερτά. Ο νόμος της σιωπής θα έσπαγε οριστικά. Και μαζί του και ο «μύθος Χάιντερ».
Η άνοδος των ακροδεξιών Φιλελευθέρων (FPOe) στην Αυστρία οφείλεται πρωτίστως στον Χάιντερ. Το 2000 πήραν πάνω από το 27% , σήμερα κινούνται γύρω στο 23%-24%. Το κόμμα διασπάστηκε το 2005 με την αποχώρηση του Χάιντερ, που ίδρυσε τη Συμμαχία για το Μέλλον της Αυστρίας BZOe. Στην Καρινθία ιδρύθηκε παράλληλα το FPK, που είναι αδελφό κόμμα του ομοσπονδιακού FPOe.