Με κάνεις Υπουργό Περιβάλλοντος για 100 μέρες;

του Χάρη Σαββίδη 

Δεν υπάρχει χειρότερο τέλμα από τη θεωρητικολογία. Προτείνω λοιπόν να δείτε πώς μπορεί να αλλάξει η πορεία της χώρας στο Περιβάλλον και την εξυπηρέτηση της Ανάπτυξης με μερικά απλά μέτρα, χωρίς χρήματα.

1. Η απλοποίηση της Νομοθεσίας. Με την απαλλαγή από τις πολεοδομίες του τμήματος ελέγχου των αδειών θα αποσπούσα τους εμπειρότερους μηχανικούς και θα τους οργάνωνα σε επιτροπές μαζί με συνταξιούχους αντίστοιχους στους οποίους η οδηγία θα ήταν απλή. Οι 40.000 σελίδες (σε τόσες υπολογίζεται) πολεοδομικής νομοθεσίας να γίνουν χίλιες. Είναι εφικτό; Μα φυσικά και είναι. Ούτως ή άλλως δεν υπάρχει κανένας που να μπορεί να γνωρίζει (και άρα να εφαρμόζει ή να ελέγχει) περισσότερες σελίδες... Άλλωστε η ατελείωτη ρουσφετο-περιπτωσιολογία αυτής της νομοθεσίας χρησιμοποιείται μόνο εκ του πονηρού.
2. Η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου. Το κτηματολόγιο (που θα είναι ενιαίο με το κτηματολόγιο του δημοσίου και της εκκλησίας) πρέπει να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατό. Μέσα στις 100 πρώτες μέρες θα έκλεινα όλα τα υποθηκοφυλακεία για τις νέες εγγραφές. Αυτό σημαίνει ότι αυτά θα λειτουργούσαν μόνο για τις υφιστάμενες. Οι νέες εγγραφές θα γίνονταν στα πλαίσια του κτηματολογίου με ηλεκτρονικό τρόπο από ηλεκτρονική πλατφόρμα από τους ίδιους τους συμβολαιογράφους και δικηγόρους. Με τον τρόπο αυτό, η λειτουργία του γίνεται άμεσα και η κατάργηση του υποθηκοφυλακείου είναι θέμα ολίγων μηνών. 
3. Η κατάργηση των αρχείων πολεοδομίας όλης της χώρας. Αυτό είναι ίσως το πιο σημαντικό μέτρο. Αντί της σημερινής κατάστασης που είναι τραγική (τρεις τουλάχιστον επισκέψεις προκειμένου να προμηθευτεί κανείς σχέδια ή έγγραφα οποιασδήποτε άδειας...) θα μάζευα όλα τα αρχεία σε ένα μεγάλο κτίριο (π.χ. Πρώην κλωστοϋφαντουργείο στη μεθόριο) και θα οργάνωνα τις αποστολές στους ενδιαφερόμενους μέσω ψηφιοποιημένων αρχείων. Απλό; Βεβαίως. Αντί ο ενδιαφερόμενος να πηγαίνει στην πολεοδομία, να αιτείται και να περιμένει εβδομάδες προκειμένου να βρεθούν και να μεταφερθούν, να πληρώνει για να βγάζει φωτοτυπίες και τελικά να χάνει άπειρο χρόνο και χρήμα, θα μπορούσε να ζητά μέσω διαδικτύου και να του αποστέλλονται τα έγγραφα ηλεκτρονικά. Η ψηφιοποίηση θα γίνεται σε πρώτη φάση à la carte, με πληρωμή ισότιμη των φωτοτυπιών από τον ενδιαφερόμενο, όταν δηλαδή αυτός αναζητά τα αρχεία. Παράλληλα, οι νέες άδειες, που καταγράφονται ηλεκτρονικά, θα είναι διαρκώς διαθέσιμες χωρίς κόστος.
4. Εφαρμογή συστήματος απόσυρσης (ή μερικής απόσυρσης) κτιρίων για την “ανάπλαση” σημαντικών σημείων των πόλεων και υψηλής σημασίας τόπων. Εξηγούμαι. Υπάρχουν σημεία στις πόλεις όπου αστική ανάπτυξη σημαίνει μονοσήμαντα κατεδάφιση. Αυτό απαιτεί χρήματα: Αποζημιώσεις, έξοδα κατεδάφισης και ανάπλασης του χώρου που δημιουργείται. Εκεί, η λύση είναι η ανταλλαγή ιδιοκτησιών με κτισμένα ή άκτιστα ακίνητα που σήμερα είναι στην ιδιοκτησία του δημοσίου. Για παράδειγμα η κατεδάφιση ενός οικοδομικού τετραγώνου στην Κυψέλη θα μπορούσε να γίνει με αποζημίωση των ιδιοκτητών από την ανοικοδόμηση ενός δημόσιου οικοπέδου με αντίστοιχες ή μεγαλύτερες αξίες. Η μερική όμως κατεδάφιση κτιρίων (τελευταίοι όροφοι, διάνοιξη χώρων στάθμευσης σε ισόγεια και υπόγεια υφισταμένων κτιρίων) μπορεί να χρηματοδοτηθεί από την υπεραξία που αυτές οι εργασίες θα επιφέρουν. Είναι νομίζω ένα σημαντικό μέτρο για την πραγματική αναβάθμιση τμημάτων των πόλεών μας στα οποία οι αξίες έχουν σχεδόν μηδενιστεί.

Τέσσερα λοιπόν μέτρα που θα δώσουν μια νέα ώθηση στην ανάπτυξη. Είμαι σίγουρος ότι κανένας δεν μπορεί να φανταστεί την άσκηση πολιτικής χωρίς χρήματα. Εγώ υποστηρίζω πως μπορεί. Φτάνει να υπάρχει πραγματική βούληση και φαντασία στην άσκησή της. Εδώ είμαστε να το αποδείξουμε.
*Ο Χάρης Σαββίδης είναι αρχιτέκτονας d.p.l.g.