2013: Η εφορία θα «χτυπήσει»… 13 φορές

Φορτωμένος με 13 φορολογικές αλλαγές -οι οποίες στη συντριπτική τους πλειονότητα παίρνουν παρά δίνουν- έρχεται ο νέος χρόνος για 8,5 εκατ. φορολογούμενους.

Η πρώτη κρυάδα θα φανεί στην καταβολή μισθών και συντάξεων τον Ιανουάριο, οπότε τίθεται σε ισχύ η νέα μηνιαία παρακράτηση φόρου, η οποία είναι ευνοϊκή μόνο για όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα και δεν έχουν παιδιά.

Το καλό νέο είναι ότι το 2013 η εφορία απαιτεί μόνο μία και όχι δύο, όπως πέρυσι, έκτακτη εισφορά, η οποία παρακρατείται από τον μισθό ή τη σύνταξη και επομένως τα εκκαθαριστικά θα είναι κάπως καλύτερα.

Από την άλλη πλευρά, δεν θα λείψουν και οι εκπλήξεις. Το υπουργείο Οικονομικών ακόμα μελετά τον νέο ενιαίο φόρο ακινήτων που θα αντικαταστήσει από το 2013 το χαράτσι μέσω ΔΕΗ, αλλά και τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας, ενώ μένει να αποδειχθεί στην πράξη αν το 2013 θα υλοποιηθεί η μνημονιακή δέσμευση, που έμεινε στα χαρτιά τα δύο προηγούμενα χρόνια, για εξομοίωση των αντικειμενικών τιμών ακινήτων με τις αγοραίες.

Το «ευτύχημα» είναι ότι μετά από δύο αναβολές η πτώση των αγοραίων τιμών είναι τέτοιου μεγέθους ώστε στις περισσότερες περιπτώσεις να προκύπτουν μειώσεις αντικειμενικών, παρά αυξήσεις.

Αναλυτικά, όπως προκύπτει από το φορολογικό νομοσχέδιο που αναμένεται να ψηφιστεί τις επόμενες ημέρες στη Βουλή αλλά και από τα σχέδια του υπουργείου Οικονομικών, το 2013 φέρνει:Στα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια, μισθωτοί και συνταξιούχοι θα διαπιστώσουν κατά την πληρωμή των αποδοχών του Ιανουαρίου μικρές αυξήσεις αποδοχών έως 28 ευρώ τον μήνα, για ετήσιο εισόδημα της τάξης των 9.000-10.000 ευρώ.

Μεγάλοι χαμένοι στο μέτωπο της μηνιαίας παρακράτησης είναι οι οικογενειάρχες, οι οποίοι μετά την κατάργηση του έξτρα αφορολογήτου καλούνται να πληρώσουν τον ίδιο φόρο με μισθωτό χωρίς παιδιά και το ίδιο εισόδημα.
Οι απώλειες στον μηνιαίο μισθό για μισθωτούς με ένα παιδί ξεκινούν από το επίπεδο ετήσιων μικτών αποδοχών ύψους 8.000 ευρώ, για μισθωτούς με δύο παιδιά από τα 12.000 ευρώ και πάνω και για μισθωτούς με τρία παιδιά από ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ και πάνω.
2. Νέα κλίμακα. Κατά τη φορολόγηση των εισοδημάτων του 2012, που θα δηλωθούν το 2013, δεν αλλάζει τίποτα. Οι μεγάλες αλλαγές έρχονται κατά τη φορολόγηση των εισοδημάτων του 2013, τα οποία θα δηλωθούν το 2014, οπότε και θα εφαρμοστεί η νέα κλίμακα φορολογίας εισοδήματος μισθωτών και συνταξιούχων. Η νέα κλίμακα καθιερώνει συντελεστή 22% για εισοδήματα έως 25.000 ευρώ, 32% για τα επόμενα 17.000 ευρώ (κλιμάκιο εισοδήματος από 25.001 έως 42.000 ευρώ) και 42% για εισοδήματα άνω των 42.000 ευρώ.
Το αφορολόγητο των 5.000 ευρώ καταργείται και στη θέση του καθιερώνεται σταθερή έκπτωση φόρου 2.100 ευρώ, την οποία κερδίζουν στο σύνολό της όσοι έχουν εισοδήματα έως 21.000 ευρώ. Για υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια, η έκπτωση φόρου μειώνεται κατά 100 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος και μηδενίζεται για εισοδήματα άνω των 42.000 ευρώ.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι όσοι έχουν εισόδημα που υπερβαίνει τα 42.000 ευρώ χάνουν εντελώς το αφορολόγητο, όμως από την άλλη πλευρά για όσους έχουν εισόδημα έως 21.000 ευρώ το αφορολόγητο πρακτικά διευρύνεται από τα 5.000 ευρώ το 2012 στα 9.500 ευρώ. Η εφαρμογή της νέας κλίμακας για μισθωτούς -συνταξιούχους φέρνει ελαφρύνσεις για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ και επιβαρύνσεις σε υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια.

3. Παιδιά χωρίς αφορολόγητο αλλά με επίδομα. Φορολογούμενοι με παιδιά χάνουν από το 2013 το πρόσθετο αφορολόγητο, εξέλιξη που φορτώνει με έξτρα φόρους όλες τις οικογένειες. Τις επιβαρύνσεις έρχονται να αντισταθμίσουν μέχρι ενός εισοδηματικού ορίου δύο επιδόματα που καθιερώνονται: το μηνιαίο επίδομα τέκνων, το οποίο ανέρχεται σε 40 ευρώ για κάθε παιδί, από το πρώτο παιδί, με εισοδηματικά κριτήρια, και το ετήσιο πολυτεκνικό επίδομα 500 ευρώ που δικαιούνται για κάθε παιδί όσοι έχουν από τρία τέκνα και πάνω.
Οικογένεια με ένα παιδί και εισόδημα έως 9.000 ευρώ δικαιούται το σύνολο του επιδόματος τέκνων, για εισόδημα από 9.000 έως 18.000 ευρώ το επίδομα περιορίζεται κατά ένα τρίτο και για εισόδημα άνω των 27.000 ευρώ χορηγείται μόνο το ένα τρίτο του επιδόματος. Τα όρια αυτά αυξάνονται ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων. Το πολυτεκνικό επίδομα των 500 ευρώ δικαιούνται οικογένειες με εισόδημα έως 45.000 ευρώ.
Η καταβολή των επιδομάτων σχεδιάζεται για το δεύτερο εξάμηνο του 2013, αφού προκύψουν πρώτα οι δικαιούχοι μετά την εκκαθάριση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος.
4. Φοροαπαλλαγές. Τους κουνάμε το μαντίλι. Από το 2013 κόβονται οι φοροαπαλλαγές για τόκους στεγαστικών δανείων, ενοίκια κύριας κατοικίας και παιδιών που σπουδάζουν, ασφάλιστρα και δίδακτρα φροντιστηρίων, οδηγώντας σε σημαντικές επιβαρύνσεις. Παραμένουν σε ισχύ οι φοροαπαλλαγές που αφορούν ιατρικά έξοδα και νοσήλια, διατροφή μεταξύ συζύγων και δωρεές σε δημόσιο και κοινωφελή ιδρύματα. Η κατάργηση των φοροαπαλλαγών είναι ικανή να μετατρέψει τις μικροελαφρύνσεις που προκύπτουν με βάση τη νέα κλίμακα για μισθωτούς και συνταξιούχους με εισόδημα έως 25.000 ευρώ σε επιβαρύνσεις. Μισθωτός με εισόδημα 15.000 ευρώ που όφειλε με την παλιά κλίμακα 400 ευρώ και με τη νέα 350 ευρώ, αρκεί να έχει ένα στεγαστικό δάνειο οι τόκοι του οποίου του εξασφάλιζαν έκπτωση φόρου 100 ευρώ για να μετατραπούν οι ελαφρύνσεις σε επιβαρύνσεις.
5. Αποδείξεις. Μένουν μέχρι να φύγουν. Το μέτρο συλλογής αποδείξεων παραμένει και το 2013 . Θα αφορά όμως μόνο μισθωτούς και συνταξιούχους και η ποινή φόρου που ήταν μέχρι φέτος 10% θα κλιμακώνεται από 10% έως και 22% ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος.

6. Ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις. Επειδή το υπουργείο Οικονομικών θεωρεί τους ελεύθερους επαγγελματίες εστία φοροδιαφυγής, αλλά παράλληλα δεν μπορεί και να τους πιάσει, από το 2013 θα τους αλλάξει τα φώτα στον φόρο. Χάνουν το αφορολόγητο και θα έχουν από το 2013 τη δική τους ξεχωριστή κλίμακα με συντελεστές 26% για εισοδήματα έως 50.000 ευρώ και 33% για εισοδήματα πάνω από 50.000 ευρώ.
Για τις νέες ατομικές εμπορικές ή για νέους ελεύθερους επαγγελματίες με πρώτη δήλωση έναρξης επιτηδεύματος από την 1η-1-2013 κα μετά και για τα τρία πρώτα χρόνια, ο συντελεστής φόρου μειώνεται σε 13% για εισόδημα έως 10.000 ευρώ.
Για τις επιχειρήσεις ο συντελεστής φορολόγησης των αδιανέμητων κερδών Α.Ε. και Ε.Π.Ε. αυξάνεται από το 20% στο 26% και για τα μερίσματα ο φόρος μειώνεται από το 25% στο 10%. Για Ο.Ε., Ε.Ε. κοινωνίες αστικού δικαίου, αστικές κερδοσκοπικές εταιρείες και κοινοπραξίες επιβάλλεται φόρος με βάση την κλίμακα φορολόγησης των ελευθέρων επαγγελματιών (26% έως 50.000 ευρώ και 33% για μεγαλύτερα κέρδη).
7. Πάνω και το τέλος επιτηδεύματος. Ήρθε ως έκτακτος φόρος το 2011 και λόγω έκτακτων συνθηκών αυξάνεται από το 2013, οπότε και θα εξεταστεί μήπως και δεν μας τελειώσει το 2014, αλλά μείνει μέχρι το 2016.
Προς το παρόν, το 2013 αυξάνεται το τέλος επιτηδεύματος από 500 ευρώ σε 1.000 ευρώ για εμπορικές επιχειρήσεις με έδρα σε πόλεις με περισσότερους από 20.000 κατοίκους (800 ευρώ για περιοχές με λιγότερο πληθυσμό), σε 600 ευρώ (από 300) για κάθε υποκατάστημα και σε 650 ευρώ για ελεύθερους επαγγελματίες και ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις. Ειδικά για ελεύθερους επαγγελματίες που αμείβονται με μπλοκάκι, ενώ είναι κατ’ ουσίαν μισθωτοί, το τέλος επιτηδεύματος παραμένει στα 500 ευρώ εφόσον έχουν έγγραφη σύμβαση με μέχρι τρεις εργοδότες ή και με περισσότερους εφόσον το 75% των ακαθάριστων εσόδων τους προέρχεται από έναν εξ αυτών.
8. Αγρότες. Τέρμα τα δίφραγκα, λένε στελέχη του υπουργείου Οικονομικών. Θα τηρούν και οι αγρότες βιβλία και στοιχεία και έτσι όχι μόνο θα χτυπηθεί η φοροδιαφυγή αλλά θα πέσουν και οι τιμές αφού θα κοπεί η φόρα των μεσαζόντων που δηλώνουν ότι αγοράζουν π.χ. 2 ευρώ ενώ έχουν αγοράσει το αρχικό προϊόν 20 λεπτά. Επειδή όμως τα βιβλία στα χωράφια δεν περνάνε ατάκα κι επιτόπου,

ο συντελεστής φόρου 13% και η υποχρέωση τήρησης βιβλίων και στοιχείων μετατέθηκε για το 2014.

9. Ενοίκια και φόρος υπεραξίας. Ξεχωριστή κλίμακα φορολογίας εισοδήματος αποκτούν και όσοι εισπράττουν εισοδήματα από ενοίκια. Από το 2013, εισοδήματα από ενοίκια έως 12.000 ευρώ θα φορολογούνται με συντελεστή 10%, ενώ για υψηλότερα ποσά ενοικίων ο φόρος θα υπολογίζεται με συντελεστή 33%, ενώ διατηρείται και ο συμπληρωματικός φόρος 1,5% και 3% που ίσχυε έως το 2012. Παράλληλα, επειδή στο παρελθόν σημείωσε τέτοια εισπρακτική επιτυχία που… καταργήθηκε, επανέρχεται δριμύτερος ο φόρος υπεραξίας στις πωλήσεις ακινήτων. Με συντελεστή 20% θα επιβάλλεται στη διαφορά μεταξύ τιμής κτήσης και τιμής πώλησης και συντελεστές απομείωσης ανάλογα με τον χρόνο διακράτησης του ακινήτου.

10. Και ενιαίος φόρος ακινήτων. Άλλος ένας έκτακτος φόρος που γίνεται μόνιμος. Στη φορολογία κεφαλαίου το υπουργείο Οικονομικών προετοιμάζει την αντικατάσταση του ειδικού τέλους ακινήτων (το γνωστό χαράτσι το οποίο θα ήταν θεωρητικά αρχικά έκτακτος φόρος για ένα έτος, μετά πήγε μέχρι το 2014 και τώρα παγιώνεται) και του ΦΑΠ από τον ενιαίο φόρο ακινήτων, ο οποίος θα εφαρμοστεί εντός του 2013 κατά πάσα πιθανότητα με μικρό (έως 50.000 ευρώ) ή και καθόλου αφορολόγητο και θα αφορά κάθε είδους ακίνητο: από σπίτια και καταστήματα έως αγροτεμάχια και οικόπεδα εντός και εκτός σχεδίου. Τον Μάρτιο, σύμφωνα με τις προβλέψεις του μνημονίου, θα πρέπει να υπάρξει και εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις αγοραίες.

11. Καταθέσεις και μετοχές. Όσοι εισπράττουν τόκους καταθέσεων θα διαπιστώσουν ότι για τους τόκους που τους πιστώθηκαν στο τέλος Δεκεμβρίου η παρακράτηση φόρου είναι αυξημένη από το 10% στο 15%. Ο νέος αυτός συντελεστής θα συνοδεύσει τη φορολόγηση των τόκων καταθέσεων και το 2013, αλλά επιβλήθηκε αναδρομικά από τον Δεκέμβριο για λόγους ξεκάθαρα εισπρακτικούς. Από τον Απρίλιο έρχεται και ο φόρος υπεραξίας στις μετοχές. Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι επιβάλλεται φόρος υπεραξίας κατά τις πωλήσεις μετοχών εταιρειών εισηγμένων στο Χ.Α. που αποκτώνται μετά την 1η Απριλίου. Ο συντελεστής ορίζεται σε 20% και επιβάλλεται στη διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης και της τιμής πώλησης.
12. Δηλώσεις. Υποχρεωτική γίνεται το 2013 η υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος για κάθε φυσικό πρόσωπο μετά τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας του. Υποχρεωτική γίνεται άλλωστε και η υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος για κάθε φορολογούμενο, ενώ καθιερώνεται προκαθορισμένο χρονικό διάστημα για την υποβολή των δηλώσεων. Μέχρι πέρυσι υποχρέωση να υποβάλει φορολογική δήλωση είχε κάθε φυσικό πρόσωπο, εφόσον το ετήσιο φορολογούμενο εισόδημά του υπερβαίνει τα 3.000 ευρώ, καθώς και όταν είναι μικρότερο από 3.000 ευρώ, εφόσον στο συνολικό εισόδημα του υπόχρεου περιλαμβάνεται και ζημία από εμπορική ή γεωργική επιχείρηση. Στην περίπτωση μισθωτών, όριο για την υποχρέωση υποβολής φορολογικής δήλωσης ήταν τα 5.000 ευρώ.
13. Έκτακτη εισφορά. Με την εκκαθάριση των φορολογικών τους δηλώσεων το καλοκαίρι οι φορολογούμενοι θα διαπιστώσουν ότι παίρνουν μια σχετική ανάσα σε σχέση με την περυσινή υπερφορολόγηση με την πληρωμή διπλής έκτακτης εισφοράς: μία για τα εισοδήματα του 2011 που ήρθε με το εκκαθαριστικό και μία για τα εισοδήματα του 2012 που παρακρατούνταν κάθε μήνα από τον μισθό. Φέτος, θα πληρωθεί η έκτακτη εισφορά για τα εισοδήματα του 2013 η οποία θα παρακρατείται κάθε μήνα από μισθούς και συντάξεις εφόσον σε ετήσια βάση υπερβαίνουν τα 12.000 ευρώ.

Το τέλος επιτηδεύματος θα χρεωθεί κανονικά και αυξημένο επίσης με τα φετινά εκκαθαριστικά.

1. Παρακράτηση. Μισθωτοί και συνταξιούχοι με ετήσιες μικτές αποδοχές πάνω από 20.000 ευρώ αλλά και μισθωτοί με παιδιά και χαμηλότερα εισοδήματα θα έχουν επιβαρύνσεις οι οποίες θα φανούν στις μηνιαίες αποδοχές τους, καθώς η αλλαγή της φορολογικής κλίμακας μεταβάλλει απευθείας και τη μηνιαία παρακράτηση.
 inprecor.gr