Ιπποφαές: μια υπερτροφή από την αρχαιότητα

 Το ιπποφαές είναι ένας θάμνος με πορτοκαλοκίτρινους καρπούς σε τσαμπιά, που ανήκει στις λεγόμενες υπερτροφές, δηλαδή εκείνα τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά υψηλής βιολογικής αξίας και περιλαμβάνουν σημαντικό ποσοστό των συστατικών που χρειάζεται το ανθρώπινο σώμα για να λειτουργήσει σωστά.

Αν και στη σύγχρονη Ελλάδα το ιπποφαές χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια, στην αρχαιότητα η χρήση του ήταν πολύ διαδεδομένη. Σχετικές αναφορές υπάρχουν σε διάφορα αρχαία κείμενα, μεταξύ των οποίων πολλά του Διοσκουρίδη, του πατέρα της Φαρμακολογίας. Το όνομά του το οφείλει στα στρατεύματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που παρατήρησαν ότι τα άρρωστα και τραυματισμένα άλογα που έτρωγαν τα φύλλα και τους καρπούς αυτού του φυτού, ανάρρωναν γρηγορότερα, αποκτούσαν περισσότερη δύναμη, ενώ το τρίχωμά τους δυνάμωνε και γινόταν πιο λαμπερό.
Πάνω από το 90% των παγκόσμιων πηγών του ιπποφαούς, εντοπίζονται στην Κίνα, όπου γίνεται η εκμετάλλευσή του με σκοπό τον έλεγχο των απωλειών νερού και της διάβρωσης του εδάφους. Το «Ιερό φρούτο των Ιμαλαΐων», όπως συνηθίζεται να λέγεται, εκτιμάται ιδιαιτέρως από τους Θιβετιανούς εδώ και αιώνες για τις απίστευτα θρεπτικές ιδιότητές του, ενώ Ρώσοι και κινέζοι επιστήμονες το κατατάσσουν στην πρώτη δεκάδα των πιο ισχυρών θεραπευτικών φυτών στον κόσμο.
Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι το ιπποφαές αποτελεί σημαντικό σύμμαχο της υγείας μας. Οι καρποί του είναι εδώδιμοι και θρεπτικοί, αν και πολύ όξινοι και ελαιώδεις, γι’ αυτό και δυσάρεστοι αν φαγωθούν ωμοί, εκτός κι αν υπερ-ωριμάσουν ή παγώσουν ώστε να μειωθεί η στυπτικότητά τους ή αν αναμειχθούν με γλυκύτερο χυμό από μήλο, σταφύλι κ.λ.π. Επίσης, το ιπποφαές περιέχει λίπη που χρησιμοποιούνται για καλλυντικούς σκοπούς.
Η θρεπτική του αξία
Το ιπποφαές περιέχει πάνω από 190 βιολογικά δραστικές ενώσεις και μια πλήρη γκάμα ωμέγα λιπαρών οξέων σε τέλεια ισορροπία. Επίσης, περιέχει περισσότερα από 60 αντιοξειδωτικά και υψηλή αξία ORAC (Ικανότητα Απορρόφησης Ριζών Οξυγόνου) και είναι πλούσιο σε μακροθρεπτικά και μικροθρεπτικά συστατικά.
Οι θρεπτικές ουσίες και τα φυτοχημικά συστατικά των καρπών του έχουν θετική επίδραση έναντι των φλεγμονών, του καρκίνου και άλλων ασθενειών, αν και ακόμα δεν έχει αποδειχθεί κανένα όφελος για τους ανθρώπους από κλινικές μελέτες. Eπίσης, ο καρπός του φυτού έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C, περίπου 15 φορές περισσότερη από το πορτοκάλι, αλλά και σε καροτενοειδή, βιταμίνη E, αμινοξέα, μέταλλα, β-σιτοστερόλη και πολυφαινολικά οξέα.
Τα έλαια από τους σπόρους και τον πολτό του ιπποφαούς, έχουν θρεπτικές ιδιότητες που διαφέρουν ανάλογα με τη διαδικασία επεξεργασίας και χρησιμοποιούνται μεταξύ άλλων και σε συμπληρώματα διατροφής.
Προϊόντα προς κατανάλωση
Ο καρπός του ιπποφαούς μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πίτες, μαρμελάδες, λοσιόν και λικέρ, ενώ επίσης μπορείτε να τον αγοράσετε και αποξηραμένο, για να φτιάξετε αφέψημα ή έγχυμα. Ο χυμός ή ο πολτός του, έχει επίσης κι άλλες δυνατότητες εφαρμογής στα τρόφιμα και στα ποτά: Στη Φινλανδία χρησιμοποιείται ως θρεπτικό συστατικό στις παιδικές τροφές, ενώ τα φρουτοποτά ήταν ανάμεσα στα πρώτα προϊόντα με ιπποφαές που παράχθηκαν στην Κίνα. Χυμός που βασίζεται κυρίως στο ιπποφαές είναι πολύ δημοφιλής στη Γερμανία και στις Σκανδιναβικές χώρες. Προσφέρει ένα θρεπτικό ποτό, πλούσιο σε βιταμίνη C και σε καροτενοειδή. Μπορείτε επίσης να το βρείτε στα φαρμακεία ως συμπλήρωμα διατροφής, σε χάπια ή σε σκόνη.
pathan@clickatlife.gr